OPINIE. "Woonbonus of niet, maak de spelregels opnieuw uniform voor iedereen"

De aankondiging van het schrappen van de Vlaamse woonbonus maakt kandidaat-kopers zenuwachtiger dan ooit. Wat is het nu: to buy or not to buy? Iedereen zegt iets anders met als gevolg dat kopers helmaal de kluts kwijt zijn. De fiscale kakofonie moet daarom dringend stoppen, zegt Roel Druyts, CEO van Hillewaere Vastgoed. Hij vindt dat  de regelgeving rond vastgoed in Vlaanderen, Brussel en Wallonië opnieuw uniform gemaakt moet worden.

Zelden in mijn carrière heb ik zoveel opgejaagde kandidaat-kopers gezien als de voorbije dagen. De radeloosheid staat van hun gezicht af te lezen. Compleet murw geslagen door allerhande ‘adviezen’. Ze moeten zich haasten. Ze moeten nú beslissen om een woning te kopen.

In één adem wordt hen - legale - achterpoortjes voorgesteld om de zaken bij de bank te versnellen. Reppen ze zich niet, dan zien ze de ‘riante’ Vlaamse woonbonus door hun neus geboord. Vanuit de banksector, die geen zin heeft in een plotse rush op woningen, klinkt het dan weer dat het toch verloren moeite zal zijn en dat ze dus beter wachten. 

Waar is in dit alles nog het belang van de consument gebleven? Een kandidaat-koper die zich vandaag alleen maar door dergelijke ‘adviezen’ laat leiden, verliest áltijd. Is een verkoper immers nog bereid om over de prijs te onderhandelen nu hij weet dat je snel-snel wil kopen? Daar gaat het voordeel van de bonus. Laat je de woning die je al zo lang zocht schieten, omdat je toch een grote som moet laten liggen? Daar gaat je droomhuis. 

Meer dan ooit is het voor kandidaat-kopers vandaag zaak om nuchter en rustig te blijven. Ze moeten zich nu vooral niet laten leiden door die ene wortel die de overheid hen nog tot Nieuwjaar voorhoudt. Gaat één enkele bonus bepalen hoe en waar we gaan wonen? Neen, toch.

Uniform systeem

Dat het zo ver is kunnen komen, is geheel te wijten aan de complete kakofonie aan fiscale spelregels in dit land. Niet alleen is er inmiddels per gewest een fiscaal verschil bij de aankoop van een woning. Denk maar aan de verschillende tarieven van de registratierechten.

Zo betaal je voor de enige, eigen woning in Vlaanderen straks 6% registratierechten, in Wallonië is dat alleen het geval bij een klein beschrijf - bij een groot beschrijf bedraagt het tarief er 12,5% - en in Brussel betaal je altijd 12,5% registratierechten. Ook de spelregels om een vrijstelling van deze registratierechten te bekomen zijn nog eens anders per gewest.

Maar ook twee verschillende kandidaat-kopers die in hetzelfde gewest wonen en willen kopen, kunnen vandaag voor dezelfde eigendom verschillend getaxeerd worden. Denk maar de fiscale rente-aftrek onder de vorm van de woonbonus bij een eerste woning (Vlaamse bevoegdheid) en bij een tweede woning (federale bevoegdheid).

Dit is niet langer serieus en leidt uiteindelijk tot bedenkelijke schouwspelen zoals die van vandaag: radeloze consumenten en een vastgoedmarkt die in overdrive dreigt te gaan.

Gelijke spelregels

Willen we dit in de toekomst voorkomen, dan moeten alle partijen elkaar in de komende maanden recht in de ogen kunnen kijken. Daarom roep ik de verschillende overheden in dit land op om met de vastgoedsector rond de tafel te gaan zitten. Alleen met gelijke spelregels en in alle transparantie kunnen we opnieuw zorgen dat Vlamingen, Brusselaars en Walen op een eerlijke manier een woning kunnen kopen. 

En als we tot een uniforme regelgeving kunnen komen, zou het niet slecht zijn om ook eens te kijken wat er rondom ons in Europa gebeurt. In Nederland gaan inmiddels stemmen op om de overdrachtsbelasting - zeg maar: de registratierechten - volledig te schrappen voor starters op de woningmarkt. Als dát geen vereenvoudiging is.