Nieuwe woonvorm: supermarktwonen

• Projectontwikkelaars willen steden oproepen om werk te maken van "supermarktwonen". 
• Daarbij worden bestaande parkings en platte daken van supermarktketens omgevormd tot appartementen, woningen en parken. 
• Van de 1.461 onderzochte supermarkten in Vlaanderen komen er 336 sites in aanmerking voor de nieuwe trend. In Wallonië en Brussel zou het eveneens om enkele honderden sites gaan. 
• Volgens de sector kan het idee bijdragen om de woningnood in de steden voor de komende tien jaar op te lossen.

                                                                         ***

Supermarktwonen, dat is het concept dat de projectontwikkelaars in ons land onder meer naar voren schuiven als antwoord op de woningnood en het efficiënt invullen van de schaarse ruimte. Parkings en platte daken van heel wat grote supermarktketens kunnen zo omgebouwd worden tot woonzone. In Vlaanderen, Brussel en Wallonië samen komen hiervoor enkele honderden supermarktsites in aanmerking, zo stelt UPSI-BVS. De sectororganisatie die de projectontwikkelaars in ons land vertegenwoordigt, roept de steden op om meer in te spelen op deze nieuwe woonvorm.

Dat de nood aan nieuwe woonruimtes in ons land - met Vlaanderen en Brussel op kop -  hoog is, staat vast. Dat zegt ook UPSI-BVS, die meer dan 150 projectontwikkelaars vertegenwoordigt. De sectororganisatie wil het debat echter verruimen en lanceert daarom een innovatief idee rond ‘supermarktwonen’.

Concreet stelt UPSI-BVS voor om de parkings en platte daken van grote, stedelijke supermarktsites om te bouwen tot woonzones en publieke ruimten. Zo zouden er voor een groot stuk woningen en appartementen op gebouwd kunnen worden, maar de beschikbare parkeerruimtes zouden ook omgebouwd kunnen worden tot parkzone of sportvelden.

Naar Nederlands model  

De idee van supermarktwonen is alvast niet nieuw. Onder meer in Nederland worden al langer bestaande supermarkten met succes omgevormd tot groene woonzones. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om in Utrecht te sporten op voetbalvelden boven de parkeergarages van de Ikea. En veel verder van huis, in China, staan er huizen op de daken van verschillende grote winkelcentra.

“We moeten af van de grote-dozen-met-parkings uit de jaren ’70. Die werden doorheen de jaren telkens opnieuw uitgebreid of verbouwd, maar een deel van de week en ‘s nachts blijven die grote parkeerruimtes onderbenut of staan ze er zelfs verlaten bij. Supermarktwonen is volgens ons een voorbeeld van een efficiënte invulling van al die beschikbare percelen. Als diezelfde supermarkten straks over een ondergrondse parking beschikken, kan er op de huidige parkings gebouwd worden.”

Olivier Carrette, afgevaardigd bestuurder UPSI-BVS

Honderden sites

Voor Vlaanderen zijn er gedetailleerde cijfers over de mogelijkheden rond supermarkwonen. Van de 1.461 onderzochte supermarkten in Vlaanderen komen er zo maximaal 336 sites in aanmerking voor de nieuwe trend, zo blijkt uit recent onderzoek van Universiteit Gent en KU Leuven (paper Superwoonmarkten - Isabelle Loris en Ann Pisman). In totaal zou zo 200 tot 250 ha in aanmerking kunnen komen voor bebouwing. Voor de sites in Wallonië en Brussel kan de sector niet zo’n gedetailleerde cijfers voorleggen. Maar ook in deze gewesten wordt al vlug gerekend op enkele honderden sites.

“Dit kan de woonnood in ons land voor de komende tien jaar oplossen. Dat is niet onbelangrijk als je weet dat er in ons land naar schatting zo’n 780.000 mensen bijkomen tegen 2030. Dat zijn 475.000 gezinnen waar minstens enkele duizenden hectare woonruimte voor gevonden moet worden. Dan weet je dat je als sector, samen met de overheid, verder moet durven kijken dan vandaag wordt gedaan. Supermarktwonen is daarom een goed voorbeeld van een efficiënte benutting van de beschikbare percelen.”

Olivier Carrette, afgevaardigd bestuurder UPSI-BVS

Bovendien zou deze nieuwe woonvorm niet alleen de woonbehoefte voor de komende tien jaar kunnen opvangen, het zal ook bijdragen tot een vergroening van de steden. Zo zal supermarktwonen de mobiliteit voor een stuk doen afnemen, én tegelijkertijd het cliënteel van de winkelcentra doen toenemen.

Efficiënt vergunnen

Als vertegenwoordiger van een sector die meer dan 40.000 jobs creëert, wil UPSI-BVS nu het debat over supermarktwonen met de retailsector én met de overheid aangaan. Volgens de sectororganisatie zijn verschillende grote spelers binnen de retailsector zich nu al bewust van de opportuniteiten die liggen in het nieuwe woonconcept en liggen er zelfs al concrete plannen op tafel. Naast de supermarktsites zouden ook scholen en kantoorgebouwen in aanmerking kunnen komen, concludeert de sector.

Wat de overheden betreft, vraagt de sectororganisatie de nodige openheid om voor dit soort projecten efficiënt vergunningen uit te reiken. De voortrajecten voor de herontwikkeling van een supermarktsite kunnen voorlopig echter tot vijf jaar duren, van start tot bouwvergunning. Het bouwen zelf duurt dan nog eens anderhalf jaar. Vlaanderen is op dat vlak vaak iets sneller dan de andere gewesten, maar grootste pijnpunt zijn de vele opgelegde onderzoeken die voorafgaandelijk moeten gebeuren.