Eén kapotte verwarmingsketel en alle buren betalen mee

Minstens enkele honderden Belgische appartementsbewoners worden door een hiaat in de Europese wetgeving rond verwarmingsketels zwaar op de kosten gejaagd. Zo moeten kapotte ketels tegenwoordig meer en meer vervangen worden door een nieuw exemplaar dat in heel wat gevallen niet compatibel is met de meeste appartementsschouwen. Dat zorgt voor een kettingreactie die het kostenplaatje bij heel wat flatbewoners serieus doet oplopen, tot 3.500 euro en meer per bewoner. Het probleem stelt zich vandaag al in enkele honderden appartementen én allicht zal dat aantal alleen nog maar toenemen, zegt Jalo Beheer, één van de grootste syndici in Vlaanderen. Met de herfst in aantocht kaart de syndicus het probleem aan bij de overheid.

Op 26 september 2015 trad de Europese Ecodesignverordening in werking, een complexe wetgeving die onder andere inhoudt dat de zogeheten type B-verwarmingsketels niet meer geproduceerd mogen worden. Zolang ze nog functioneren mogen ze gebruikt worden, maar bij defect moeten ze vervangen worden door een nieuw type ketel die voor een veel beter rendement én minder CO2-uitstoot zorgt. Maar daar wringt ook het schoentje: de nieuwe ketels zijn niet compatibel met elke appartementsschouw, wat voor een resem problemen en financiële debacles zorgt.

In appartementsgebouwen is de schouw namelijk bijna altijd gemeenschappelijk, wat betekent dat alle bewoners mee opdraaien voor de kosten van een nieuwe schouw. Maar daar stopt het niet bij: als de schouw - voor die ene kapotte ketel - vernieuwd wordt, is die vaak ook niet meer compatibel met de meeste ketels van de andere bewoners, én dus moeten ook die op hun beurt bijna allemaal vervangen worden.

“De jongste tijd worden we meer en meer met dit probleem geconfronteerd. Eén bewoner met zo’n oude, kapotte ketel jaagt ongewild meteen al zijn medebewoners op de kosten. Als men niets doet, blijft die ene bewoner letterlijk in de kou staan, maar dat is natuurlijk ook niet houdbaar. Dan krijg je hallucinante situaties, die al tot zware conflicten hebben geleid.”

Filip Geurts, Directeur Technisch Beheer van Jalo Beheer

CO-vergiftiging

Jalo Beheer benadrukt dat het om een complexe problematiek gaat, die zich niet bij elk type ketel voordoet en waarbij soms meerdere oplossingen mogelijk zijn. Alleen: als je de wetgeving correct wil naleven, kunnen de financiële gevolgen in sommige gevallen onevenredig groot zijn. De aanpassing van de schouw kan zo al gemakkelijk 4.500 à 6.000 euro kosten. En elke individuele ketel die vervangen wordt, kost nog eens zo’n 3.500 euro en meer.

Er is echter nog een bijkomend groot probleem: in heel wat gevallen gaan de bewoners of installateurs namelijk op zoek naar alternatieve - meer betaalbare - oplossingen, die soms erg risicovol zijn. Als zo’n nieuwe ketel bijvoorbeeld toch op een niet-compatibele schouw wordt aangesloten, is het risico op CO-vergiftiging groot.

Hoeveel appartementsbewoners vandaag exact met het probleem te maken hebben, is niet duidelijk. Dit omdat er veel te vaak voor de - gevaarlijke - alternatieve oplossingen wordt gekozen, waardoor de probleemsituatie gecamoufleerd blijft. Bij Jalo Beheer hebben ze in ieder geval weet van meer dan honderd appartementsgebouwen, maar vermoeden ze dat het zich gemakkelijk in een kwart van alle appartementen voordoet. De beheersgroep wil de problematiek dan ook onder de aandacht van de Vlaamse overheid brengen, zodat er samen naar een oplossing kan worden gezocht.

“Geen slecht woord over het opzet van de nieuwe wetgeving, daar staan we achter. Maar zoals de situatie nu is, leidt ze in bepaalde appartementsgebouwen tot hoge kosten voor bewoners die eigenlijk initieel niets met het probleem te maken hadden. De vraag luidt in welke mate de overheid in die situaties deels in de kosten zou kunnen tussenkomen, gezien deze mensen ongewild slachtoffer zijn van een nieuwe wetgeving die onvoldoende is afgestemd op de praktijk. Wij stellen voor dat de bewoners de kosten onder elkaar verdelen als ze overeenkomen om de gemeenschappelijk schouw te vernieuwen, maar dat men eventueel wel premies kan aanvragen voor het vervangen van de individuele ketels. Dat is zeker zinvol, omdat die nieuwe ketels in veel gevallen ook energiezuiniger zullen zijn.”

Filip Geurts, Directeur Technisch Beheer van Jalo Beheer