“Concurrentie van onbelaste bijklussers is moordend voor een kleine zelfstandige”
2 oktober 2018
Wie minstens vier vijfde werkt, zelfstandige of gepensioneerd is, kan sinds half juli tot 500 euro per maand onbelast bijverdienen. Regeringspartij Open Vld was de grote pleitbezorger van dat onbelast bijverdienen, maar niet iedereen is daar even enthousiast over. Volgens Peter De Laruelle, ondernemer in schilderwerken en renovaties, is de concurrentie van die bijklussers “moordend voor een kleine zelfstandige”.
Het onbelast bijklussen is de doodsteek voor de kleine zelfstandige in Vlaanderen. Dat merk ik elke dag een beetje meer. Bijna 30 jaar geleden begon ik als schilder. Vandaag run ik een uit de kluiten gewassen familiebedrijf met een zevental medewerkers. Maar de concurrentie die er nu bijkomt, wordt onhoudbaar. Ook al zijn we kwalitatief 100 keer beter, de mensen kijken in eerste instantie naar hun portefeuille en dan is de offerte van zo’n bijklusser bijna automatisch voordeliger. Al was het maar omdat hij niet zo’n hoge sociale lasten moet betalen.
Ik werk me al dertig jaar lang te pletter. Ik doe het met zoveel passie dat ik het zelfs niet erg vind. Maar toen ik dertig jaar geleden begon, was het bijna logisch dat je als bedrijf ook kon groeien. Zeker als je goed werk leverde. Daarna kwam er de concurrentie van buitenlandse, goedkopere werkkrachten, en werd het allemaal al iets moeilijker. Maar sinds 15 juli van dit jaar is het nog iets complexer geworden. Al 1.038 Belgen hebben zich aangemeld om onbelast bij te verdienen. En daar wringt het schoentje.
Mooie bijverdienste
Die bijklussers kunnen zich laten gaan tot 500 euro per maand. Iedereen die minstens 4/5 werkt komt ervoor in aanmerking. We spreken over leerkrachten, garagisten, verpleegpersoneel en zelfs politieagenten die voor een prijsje je gras komen maaien, reparatiewerken uitvoeren, of uw huis komen schilderen. En dan hebben we het nog niet over de gepensioneerden. Pas op, ik geef al die bijklussers geen ongelijk. Als zelfstandige in bijberoep betalen ze lagere sociale bijdragen, zijn ze vrijgesteld van BTW tot 25.000 euro en behouden ze hun voordelen van loontrekkende. Laten we er niet flauw over doen, op het einde van de maand is dat een mooie bijverdienste.
Maar als zelfstandig schilder voel ik tegenwoordig meer dan ooit de gevolgen van deze maatregel. En eerlijk, die zijn pijnlijk. Ik maak het meermaals per week mee, mensen die hun woning willen laten schilderen, komen naar ons toe voor de hoge kwaliteit die we leveren. Overtuigd van ons goed werk, laten ze ons een offerte maken. Die vergelijken ze dan met het prijsje dat hun buurman-klusser heeft gemaakt. En dan komt de aap uit de mouw: dan toch maar liever minder betalen en het risico nemen.
Oneerlijke concurrentie
Gelukkig krijgen we achteraf nog geregeld te horen dat de werken door hun bijklusser niet zo goed zijn uitgevoerd. Het enige dat je dan nog als kleine zelfstandige kan doen, is je troosten met de gedachte dat ze volgende keer wel weer bij ons zullen komen aankloppen. Maar daar eet je vandaag geen boterham meer van. Bovendien mag je ook niet vergeten dat de concurrentie al moordend was: de laatste jaren zagen we al meer en meer werven waar buitenlandse aannemers en zelfstandigen actief zijn, die - laat ons eerlijk zijn - soms tot 30 of 40 procent goedkoper zijn dan wij.
De regering creëert simpelweg oneerlijke concurrentie voor zelfstandige ondernemers die wél alle risico’s nemen en wél alle belastingen en bijdragen moeten betalen. Hadden we een vakbond die kon oproepen om massaal het werk neer te leggen, het was al lang gebeurd. Maar de realiteit is wat ze is: we zijn verplicht nog harder te werken en het aantal vragen dat ik krijg voor kleine renovaties en schilderwerken is intussen spijtig genoeg verminderd. Ik hoor tal van collega’s hetzelfde zeggen, maar het is natuurlijk niet leuk om ermee naar buiten te komen.
Ik besef dat we het bijklussen niet kunnen verbieden. Al is het maar omdat het een nuttige oplossing is om zwartwerk tegen te gaan. Maar er moet wel iets veranderen. In de eerste plaats de hoge loonkosten voor werkgevers. België is nog altijd één van de kampioenen van Europa op het vlak van hoge loonkosten. Als de regering dat nu eens gelijktijdig met dit soort maatregelen zou aanpakken, dan zijn we al goed op weg.