Allereerste commerciële rekenmachine geveild voor 5.500 euro tijdens Brusselse veiling

Voor één van de eerste rekenmachines die ooit op de markt is gekomen, heeft een Belgische privé-verzamelaar vrijdagnamiddag 5.500 euro neergeteld. Van het meer dan 130-jaar oude mechanische toestel zijn wereldwijd amper 5.500 stuks gemaakt. En nog straffer: in België is er slechts één ander exemplaar bekend.

De “arithmometer” lokte afgelopen week heel wat volk naar het Brusselse veilinghuis Arenberg Auctions. Het uitzonderlijke exemplaar dat er deze namiddag onder de hamer ging, is namelijk het eerste, functionerende rekenmachine dat ooit gecommercialiseerd werd. Het toestel - afkomstig uit de collectie van een privéverzamelaar - dateert uit 1886 en lijkt amper op de elektronische of digitale versies die we vandaag kennen. De rekenmachine - type ‘T1865B’ - is met zijn zestig centimeter lengte, achttien centimeter hoogte en zes centimeter breedte bijna even groot als een klein bureau.

“Dit is het eerste, succesvolle mechanische rekenmachine dat kon optellen, aftrekken,  vermenigvuldigen en zelfs delen. Het is mooi om te zien dat zoveel verzamelaars hier interesse voor tonen.”

Henri Godts, expert Arenberg Auctions

Het originele ontwerp dateert al uit 1821 maar uitvinder Charles-Alexandre Thomas de Colmar  spendeerde maar liefst 30 jaar om het ontwerp te perfectioneren. Zulke arithmometers zijn extreem zeldzaam. In België werd er maar één andere gevonden, in een collectie van de ULB. De verdere ontwikkeling leidde uiteindelijk tot de eerste vroege computers. Bovendien had het apparaat een stevige reputatie omdat het bijzonder accuraat was. Met behulp van een ingenieus systeem van hendels, cilinders en tandwielen kon het berekeningen maken tot wel 16 cijfers. De machine bleef in allerlei variaties in productie tot omstreeks 1930.

Aanvankelijk was de waarde geschat op zo’n 1.000 à 1.500 euro maar een Belgische privé-verzamelaar legde maar liefst 5.500 euro neer voor het zeldzame toestel - goed vijf keer zoveel als de geschatte waarde.

Fotoalbum van 15 kilo

Naast het uitzonderlijke rekenmachine veilde Arenberg Auctions - de grootste boekenveiling uit de Benelux - vrijdagnamiddag alvast een 600-tal loten. Eén van de meest opvallende was een handgetekend fotoboek van de bekende Amerikaanse fotograaf en schrijver Peter Beard. Beard is vooral bekend van zijn fotoreportages van Afrika en Afrikaanse dieren. Het boek dateert uit 2006 en bevat meer dan 600 uitzonderlijke foto’s én weegt 15 kilo. Het werk werd geschat op zo’n 800 euro maar veranderde voor zo’n 1.125 euro van eigenaar.

“In de fotografie wereld is Peter Beard een klinkende naam. Zijn foto’s worden al sinds de jaren zestig overal getoond en gepubliceerd. Dit werk is heel uitzonderlijk omdat er amper 2.250 exemplaren van bestaan én dit exemplaar is zelfs met de hand getekend.”

Henri Godts, expert Arenberg Auctions